á
â
ă
ä
ç
č
ď
đ
é
ë
ě
í
î
ľ
ĺ
ň
ô
ő
ö
ŕ
ř
ş
š
ţ
ť
ů
ú
ű
ü
ý
ž
®
€
ß
Á
Â
Ă
Ä
Ç
Č
Ď
Đ
É
Ë
Ě
Í
Î
Ľ
Ĺ
Ň
Ô
Ő
Ö
Ŕ
Ř
Ş
Š
Ţ
Ť
Ů
Ú
Ű
Ü
Ý
Ž
©
§
µ
Solaris Stanisława Lema to chyba najbardziej znana powieść tego autora. Książka fantastycznonaukowa została wielokrotnie wydana w Polsce i na świecie, doczekała się ekranizacji i słuchowisk. Jednym z audiobooków, na które warto zwrócić uwagę, jest superprodukcja Audioteki, w której główne role grają Robert Więckiewicz, Magdalena Cielecka, Adam Woronowicz, Jerzy Święch, Leszek Filipowicz i Przemysław Wyszyński.
Główny bohater i narrator – Kelvin, w którego wciela się Więckiewicz – jest psychologiem, który ma racjonalne podejście do wydarzeń, jednak nawet jego zaskakuje to, co zastaje na stacji. Gdy widzi zmarłą ukochaną, jest przekonany, że to zjawa, potem zaczyna podejrzewać, że ktoś po prostu udaje Harey. Jego analityczny umysł podsuwa mu różne rozwiązania tego problemu. W tle odzywa się jednak poczucie winy, ogromna tęsknota i uczucie, które Kelvin żywił do zmarłej.
Tematem powieści jest przede wszystkim kontakt z obcą istotą obdarzoną inteligencją i wcale nie chodzi o „gości”, lecz o... ocean, który zdaje się tworzyć projekcie tych osób, które zostawiły członków załogi i mają oni z tego powodu wyrzuty sumienia. Z powieści dowiemy się nie tylko o tym, co potrafi ocean, lecz także pokazuje się nam badania nad nim i próby dojścia, czemu „zachowuje się” on w ten sposób.
To powieść, w której nie brakuje specjalistycznego słownictwa i ważnych tematów jak kwestia naszego miejsca we wszechświecie, kontakcie z obcymi czy ciążąca nad nami przeszłości. Solaris nie jest lekturą łatwą, zdarza się, że tekst zmusza nas do refleksji i utrudnia wszystko, podsuwając nowe możliwości spojrzenia na to, co się dzieje na stacji. Nie jest to długa powieść, ale naszpikowano ją ważnymi kwestiami, które sprawiają, że z chwilami jest dość trudna w odbiorze.
Godny uwagi jest styl autora. Gdy czytamy współczesne nam powieści i nie zagłębiamy się w literaturę nieco starszą, na pewno zauważymy, że słownictwo czy szyk niektórych zdań nie są takie same jak obecnie. To naprawdę cenne doświadczenie, które pokazuje ogromny kunszt autora, jego szacunek do słowa, a przy tym – finalnie – niesamowitą wyobraźnię.
Trzeba przyznać, że słuchowisko Audioteki robi ogromne wrażenie. Robert Więckiewicz potrafi tak interpretować tekst, że bez problemu rozróżniamy dialogi od narracji, a Magdalena Cielecka gra wprost fenomenalnie. Dodajmy do tego świetny podkład muzyczny, który buduje nastrój, ale nie odciąga uwagi od tekstu. Świetnie zrobione, doskonale obsadzone, niesamowicie przyjemnie w słuchaniu.
Jeśli nie mieliście okazji sięgnąć po nic autorstwa Lema, szczerze polecam ten audiobook. Na pewno zrobi na was wrażenie. Sam tekst również sprawi, że będziecie zachwyceni, szczególnie jeśli jesteście fanami fantastyki, głównie tej naukowej.
Jednym z tematów, które Lem porusza w "Solaris" to fakt że ludzkość nie pragnie znaleźć we wszechświecie żadnych obcych form życia. (...) Chcemy tak naprawdę zobaczyć swoje odbicie. Jeśli kosmici są naprawdę "obcy" jak będziemy ich pojmować? Dlatego Lem mówi w swojej powieści o porażce naukowców przebywających na Solaris, którzy starają się zrozumieć jej zachowanie przez porównanie jej do ludzi. Jeśli coś jest naprawdę obce nie jesteśmy w stanie przewidzieć albo stawiać hipotezy dlaczego zachowuje się w taki a nie inny sposób. Jednak człowiek potrzebuje wyjaśnień.
Inną sprawą którą podejmuje autor to kwestia tożsamości i to, co tak naprawdę sprawia że możemy nazywać się ludźmi. Żona Krisa na początku nie wie, że jest jedynie "obcą konstrukcja". Czy możemy nazywać ją istotą ludzką jeśli jedyne co posiada to tylko wspomnienia? Dla głównego bohatera jest to olbrzymie wyzwanie, zaczyna wierzyć, że otrzymał od losu drugą szansę i odzyskał kobietę którą kochał. Nawet tysiące kilometrów nie potrafi się uwolnić od ciężaru wspomnień i wyrzutów sumienia.
Poruszająca, znakomicie napisana. Stanisław Lem to gigant wyobraźni, stworzony przez niego świat jest niezwykle szczegółowo opisany i plastyczny.
"Solaris" to klasyk polskiej fantastyki naukowej. Niezwykła epicka opowieść o miłości, samotności. Ocean Lema wciąga i porusza. Warto znać.
Marta Ciulis- Pyznar